JUDO'NUN TARİHİ GELİŞİMİ
|
jui-jutsu’nun hikâyesi: Şimdi Judo adı altında Dünyanın her tarafında yapılan egzersiz, doğrusunu söylemek gerekirse “ KODOKAN JUDO ” diye adlandırılmalıdır. Bu nedenle ilerleyen bölümlerde “KODOKAN ” judo tarihini ana hatları ile anlatacağız.
Bu günün “ KODOKAN JUDO ” su, ana evi “ JUİ-JUTSU ” ya dayanır. Öncekinin teknikleri kontrol edilip, artırılıp, simgeleştirilerek ve ideal hale getirilerek sonuncusunun teknikleri olmuştur, yani teknikler aynı kalmıştır. Böylece “ KODOKAN JUDO ” nun sanat, yöntem, uygulama, usul veya ilkeyi içeren “ JUİ-JUTSU ” dan yüceltilmiş olduğu söylenebilir.
Öyleyse Judonun modeli ( öncüsü ) “ JUİ-JUTSU ” neydi. JUİ-JUTSU, YAWARA, TAİJİTSU, WAJUTSU, TORİTE, KOGUSOKU, KEMPO, HAKUDO, KUMİCHİ, SHUBAKU, KOZHİNEWARİ gibi bir düzine değişik isimlerle bilinir. “ JUİ-JUTSU ” nun her birine has özellikleri ile diğerlerinden ayırt edilebilen çok sayıda okulları vardır. Fakat genel olarak “ JUİ-JUTSU ” bir saldırı sanatı değil, silahsız ya da bazen silahlı olarak bir rakibe karşı kendini koruma sanatı olarak tarif edilebilir.
JUİ-JUTSU ’nun asıl kaynağı eski çağ içinde kaybolmuştur. Japonya’nın tarih yazarı Hihon SHOKİ tarafından bu “ JUİ-JUTSU ” ile aynı olan Japon Güreşi veya “SUMO” nun başlangıcı olarak birkaç tarihçi tarafından kabul edilmektedir. Her ne kadar söylenen “CHİKARA-KURABE ” nin “ SUMO ” ve “ JUİ-JUTSU ” nun diğer yönleriyle bir ilişki doğurup doğurmadığı tartışılabilirse de , bu çok eskiden “SUMO” hem de “JUİ-JUTSU” nun empriyenik dönemini gösteren önemli tarihi bir delil olarak kaydedilmiştir. Japon edebiyatında “ YAWARA ” kelimesinin ilk örneğinin çıkışı , “ KENJAKU MONOGATARİ ” de 11. yüzyılın son yarısında yazıldığı söylenen hikâyelerdir. “ YAWARA “ kelime olarak sumo ile ilgili bir kitapta yer alan hikâyede bahsedilmektedir. Biz onu “ JUİ-JUTSU ”dan doğrudan doğruya ayıramayız. Fakat her durumda “JUİ-JUTSU” tarihçilerin dikkatini çekmeyi başarmıştır. “ JUTSU RYUSEROKU, TAKENEUCHİ RYU, SEKİGUCHİ RYU, KYUSHUN RYU, KİTO RYU ve TENSİN-SHİNYO RYU ” gibi askeri ve eğitime yönelik okullar ile Jigoro KANO ’nun devam ettiği JUİ-JUTSU ’ esasına dayalı YİRMİ RYU gibi okullar ve ekoller KODOKAN JUDO ’ nun kurulmasından önceki günlerde bulunmaktaydı. Bu okullar arasında ihtisaslaşmalar olmuştur. Bu okullar özde, pratik yönden aynı ancak ismen farklıydı.
Jui-jutsu’nun gelişimi ve doğuşuna sebep olan şartlar a )Japonya’ da ateşli silahların doğuşundan önce ok veya yay en erken zamanlardan beri savaşta kullanılmaktaydı. Yakın dövüşte kılıçlar ve mızraklar savaşçılar tarafından kullanılmaktaydı ve bazen çıplak elleriyle savaşmak zorundaydılar. Bu JUİ-JUTSU ‘nun gelişmesine katkıda bulunan en ilerlemiş teknikler KUNİUCHİ diye adlandırılır.
b ) Yüzyıllarca Japon savaşçıları bir uzun ve bir kısa kılıç taşırlardı. Bu durum kılıçları giymeyi yasaklama altında 1871 yılında yasaklandı. Bununla beraber yüksek bir kişi mevcudiyetinde uzun bir kılıç giymek zordu. Özellikle TOKUGAMA döneminde uzun kılıçlar SHOGUN mahkemesinde tabuydu. Yalnız görevde olan yüksek memurun ve alt memurların kısa kılıç giymelerine izin verilmişti. Aynı durum hapishane koruyucuları için de geçerliydi. Onların kendilerini koruma, onları öldürmeden kendi görevlerini kontrol etmek için özel bir sanata ihtiyaçları vardı. c ) Eklemleri eğerek, ayağın topuğuyla, dize vurarak, avuç ve parmak uçları ile dirsek ile ani dönüşler ve yer değiştirmeler yaparak özel metotlar ile düşmanını silah kullanmadan alt etme şekiller çalışıldı ve geliştirildi.
|